Als de economie allesbepalend is, laten wij dan de economie bepalen!

“Eigenlijk merk ik dat ik ieder jaar minder mest nodig heb,” vertelde een akkerbouwer uit de Noordoostpolder. Boeren in de biologisch-dynamische landbouw zijn in staat een opwaartse spiraal van bodemvruchtbaarheid te creëren. Er is steeds minder input nodig om een goed resultaat te bereiken.

Aan de basis van dat succes staan heel concrete uitgangspunten. Bijvoorbeeld het versterken van de biodiversiteit op het bedrijf met landschapselementen zoals hagen of bloemenranden en een rijke vruchtwisseling. Of de focus leggen op het verzorgen van het bodemleven door bemesting met organische mest of compost. En aandacht voor het individuele karakter van het bedrijf met een zoveel mogelijk gesloten kringloop.

Landbouw, het sociale leven en economie

De kernwaardes uit de biologisch-dynamische landbouw blijken bij het ontwikkelen van bodemvruchtbaarheid heel succesvol. Hoe zal het zijn als we er in slagen die uitgangspunten naar het sociale en culturele leven te vertalen, naar de handel en het economische leven? Op wat voor een soort samenleven en samenwerken met elkaar kom je dan uit? Wat is het equivalent van compostering en humusopbouw in sociale, culturele en economische verhoudingen? Tot hoever reikt ‘het verzorgen van het gehele bedrijfsorganisme’ als je in een handelshuis werkt? En wat is in dat geval vergelijkbaar met het bodemleven?

Die vragen onderzochten we tijdens de winterconferentie 2018. In het project Collegiale Keten gaan we verder: hoe krijgen we in gesprek tussen boer, handelaar, winkelier, bankier en klant oog voor elkaars vragen en behoeften? Als dat lukt maken we elkaar het werk mogelijk.