De landbouwcursus over economie

Uit de eerste voordracht

Deze hele moderne cultuur heeft vooral wat haar economische kant betreft destructieve vormen aangenomen, waarvan de verwoestende betekenis door veel mensen tegenwoordig nog nauwelijks wordt beseft. En de bedoeling achter de economische projecten die vanuit de antroposofische beweging zijn opgezet, was juist een tegenwicht te bieden aan die dingen. Die economische projecten zijn in het leven geroepen door producenten en handelaren. Alleen zijn zij er niet in geslaagd de oorspronkelijke intenties in alle opzichten te verwerkelijken, eenvoudig door het feit dat er in onze tijd te veel tegen- strevende krachten aan het werk zijn om voor zoiets het juiste begrip te kunnen wekken. De individuele mens staat veelal machteloos tegenover de heersende machten, en daardoor is tot dusver eigenlijk het meest karakteristieke, het meest essentiële van deze economische initiatieven die uit de schoot van de antroposofische beweging zijn voortgekomen, nog niet eens aan bod gekomen.

….

vanzelfsprekend zou iedereen moeten inzien dat je pas over de landbouw kunt spreken, ook in zijn maatschappelijke organisatie, als je ondergrond de zaak zelf is, als je werkelijk weet wat bietenteelt, aardappelteelt, graanteelt is. Zonder die ondergrond kun je ook niet over de economische principes praten. Deze dingen moeten vanuit de zaak zelf, niet vanuit willekeurige theoretische principes worden vastgesteld.